Tết có về quê?

Ở cù lao Giêng, Chợ Mới có ông nông dân tên Năm Hứa. Ông là ông cậu ruột bên bà thị xã. Tôi kêu cậu Năm còn ông kêu tôi tới thứ Mười, theo thứ bên nhà ngoại. Biết là cậu Năm có cảm tình và rất thương quý Mười, lâu có công chuyện lên Sài Gòn, bận cách chi ông cũng phải ghé chơi với Mười. Ngồi nhâm nhi, tâm sự một đêm, chuyện đời, chuyện nhà, chuyện mần ăn bên chung rượu đế. Ổng còn thương Mười vì nết uống rượu thiệt tình, hiền lành, chịu nghe chuyện.

Rất riêng cái chất ông nông dân miền Tây thứ thiệt của cậu Năm. Chân tình, khảng khái, thiệt lòng, chịu làm, chịu nhậu và cả đời bám lấy ruộng vườn sông nước. Ở quê ông làm lúa là chính, có khi nuôi cá tôm. Ông còn biết làm nhiều thứ nữa, nên không mấy lúc thấy ông ở không. Cũng vì biết nhiều, lại chịu làm nên dáng đi của ông thấy khi nào cũng vội vã, cực. Và cuộc đời nông dân của ông cũng cực, hồi đó tới giờ.

Ông có triết lý của một lão nông Nam bộ và ông thường dạy đám nhỏ con cháu trong nhà: "Sống đời, đã biết ăn miếng cơm uống miếng rượu, ly nước là phải biết mần, mần cho ra lúa ra gạo". Khi có sức mần trả nợ cho lúc nhỏ chưa mần được, người lớn phải nuôi. Rồi mần nhiều nữa để chừa lúc già có cái mà ăn, con cái không phải nuôi. Vậy nên, lúc nông nhàn ông chỉ cho đám con cháu từ trồng sen trồng ấu tới nuôi gà đá, đan thúng đan bội hay cách leo cây hái gòn. Có một thời, ông đi câu từng con cá giống Ba sa trên sông theo nước về. Con cháu nói cha lớn tuổi, bớt việc kẻo bịnh, ông chỉ cười, mặc tao.

Chuyện năm rồi. Cả nhà hẹn nhau Tết tây đi Hà Nội chơi, nghe gió mùa về, sợ lạnh lại đổi, thôi về quê ngoại. Ông Năm nghe tin vui mừng hết sức, alu lên nói về đi về đi, có mớ rắn bông súng thằng Bảy mới kiếm được, tao rọng sẵn chờ bây, béo mập ú nu ngon hết sức, thứ này nướng mọi, nhậu rượu đế bá chấy. Mà về nhớ mang theo con nhỏ luôn nghe.

Cuối năm, qua đầu năm bận bịu bao nhiêu việc nên không về quê, cũng không đi đâu được. Lại hứa thôi Tết ta chắc chắn về. Cậu Năm không giận miếng nào, còn đùa vui: Dzậy chớ mớ rắn bông súng rọng đó chờ bây tới Tết chắc còn bằng nắm đũa sao? Mà bây nhớ cậu tên Năm Hứa hông? cho hứa lần này nữa thôi nghen.

Vậy mà rồi Tết ta cũng không về được, thêm một lần lỗi hẹn với người quê.

Một sáng sớm nghe chuông điện thoại, số tỉnh. Đầu dây là tiếng con bé cháu mếu máo: Dượng Mười à, mới đưa ông ngoại con vô bệnh viện bên Sa Đéc. Đêm hồi hôm mệt, cái... đi nằm nghỉ sớm, được một hồi hổng biết sao, cái... ú ớ không nói được, rồi tay chân tự nhiên xụi lơ hết trơn, làm sao bây giờ...
Ôi Trời cậu Năm, người Mohican cuối cùng của tôi trên cù lao, người của những câu chuyện đầy ắp nghĩa tình sông nước miền Tây...
Chuyển cái alu qua ông, nghe đầu dây bên kia ờ ờ cậu cậu con con, nhẹ hều như gió thoảng trong điện thoại...
Con bé cháu điện lại nói ông ngoại khóc dượng Mười à.

Thở dài một cái, ân hận mấy lần thất hứa, không về quê với ông. Ở tuổi này phàm những việc gì muốn làm, tính làm, rồi lần lữa không làm, để rồi ...

Nhưng may phước, chữa chạy ở mấy bệnh viện, rồi chịu đi lại, châm cứu bên một cơ sở của tu viện Chúa Quan phòng ở ngay trên cù lao, ông nói lại được, đi lại được tuy chân bên trái còn yếu. Ông nói Chúa còn thương ông.
Hứa thế nào cũng cho con nhỏ về thăm xứ cù lao, thăm ruộng lúa bờ kinh, thăm cá bè ông Năm và đi chơi sông nước. Rồi trong căn nhà sàn bên sông, ngồi cùng ông bên chung rượu chuyện trò những tâm tình của người quê. Ông lại cười hiền trong điện thoại, về đi về đi và nhớ nói với con nhỏ rằng, ông Năm ngóng nó từng ngày đó nghe con.