Chuyện người vé số.

Ở Sài Gòn, có một bữa nào nhẩn nha đi trên con đường nối hai đầu cổng chính dinh Độc lập và Sở thú, không nhằm giờ cao điểm sẽ thấy đó là  một đường phố rất lớn, đường Lê Duẩn. Đó là con đường trục dẫn vào trung tâm thành phố, rộng rãi, thoáng đẹp, không có một địa chỉ nhà dân. Sẽ ít người để ý nhưng ở con đường đó còn có những người ngồi bán vé số gần hết cả một đời.

Có thể dễ dàng gặp và trò chuyện đôi câu cùng nhiều người lao động bình dân với gánh hàng rong hay quầy sạp nhỏ ở khu trung tâm. Mỉm cười và thân thiện, mua một chút gì đó của họ như là ta hòa nhau một chút ấm lòng. Ta sẽ hiểu đời, hiểu người hơn và thêm trân trọng những thị dân lao động ở thành phố này.
Họ luôn sống và làm việc như là bản năng và ham muốn, mặc dù bất cứ thăng trầm nào của đời sống qua tháng năm. Thời đóng cửa bao cấp khốn khó hay lúc cửa rộng mở bon chen, khi bốc thăm phân phối chiếc vỏ xe đạp hay lúc điện nước cúp, tăng giá xăng dầu. Làm thường dân Nam bộ với cơm áo hàng ngày, mối lo cứ lớn dần lên thì phải kiếm thêm việc mà làm, làm nhiều hơn, bất kể có cực tới đâu cũng ráng, cũng sẽ qua.

Giản đơn và bình dị như nụ cười hiền và triết lý của dì Hai vé số ở đường Lê Duẩn. Một lần nghe dì nói mà nhớ: "Còn có sức khỏe, còn làm được gì làm, chớ... a, ở không chịu hổng nổi".
Ai cũng sẽ dễ dàng nhìn thấy dì Hai bán vé số ở bên lề, bởi ngày nào dì cũng ngồi đó. Nếu có tiện đi ngang, dành một ít thời gian mua mấy tấm vé số Bình Phước Đồng Nai, đài nào chiều xổ, chống xe hỏi chuyện chơi. Dì Hai sẽ vừa nói chuyện, vừa nhắc chừng, đứng xích vô, đừng đậu xe lòng đường, coi chừng phú lít phạt. Và đôi ba câu chuyện bâng quơ với dì, đi về rồi cứ phải suy nghĩ.

Không thể nhớ được vào năm nào vì đã rất lâu, ba chục năm có lẻ, lần đầu tiên mua những vé số của chị Hai vé số ở nơi này. Ngày ấy, chị còn trẻ, là nhân viên văn phòng ở một cơ quan nhà nước, Công ty thép miền Nam. 

Một ngày như mọi ngày, cứ dát năm giờ chiều, hết giờ làm việc ở sở làm là chị lại có mặt ở bên đường, cặm cụi với những xấp vé số mới ra cho ngày hôm sau. Những năm ấy trẻ trung, hay cười, nhớ khách, mỗi chiều sau giờ sổ, là thấy chị Hai loay hoay bên cái sạp vé số nhỏ ở phía bên kia, đối diện với tòa nhà xổ số kiến thiết thành phố.
Những năm ấy, dù đã làm việc cho nhà nước, ai mà không phải bắt tay mặt tay trái, bước chân trong chân ngoài, làm thêm việc này việc khác là chuyện đương nhiên để duy trì cuộc sống của tổ yến mỏng nhà mình. Chị làm thêm việc cũng như bao nhiêu người khác trồng rau ăn sân thượng, nuôi cá trê phi gầm giường. Rồi thời gian trôi, con cái chị đã lớn, một thế hệ mới ra đời và lớn lên.

Cách nay mười bốn năm, chị Hai tới tuổi nghỉ hưu nhà nước. Về rồi, chị vẫn làm việc của mình, vẫn giữ công việc bán vé số, đổi số trúng và vẫn âm thầm nơi góc phố Sài Gòn. Một góc nhỏ trên con đường ấy như giành riêng cho chị, và chị với góc nhỏ con đường như đọng trong mắt những người thân quen đã nhiều năm.

Bây giờ dì Hai vé số đang sống chung với các con của mình. Một gia đình lớn vui vẻ xum vầy là hạnh phúc lắm. Nghĩ là đã lớn tuổi, có ít lương hưu là được nghỉ ngơi, nhưng không phải. Dì Hai nói, làm thêm để góp sức với gia đình, không góp được nhiều thì cũng cho con trẻ được miếng quà miếng bánh và để con cái bớt phải lo cho mình, để tụi nó còn giờ, còn sức mà lo cho cuộc sống riêng nữa chớ.

Bao nhiêu năm qua, đi ngang vẫn người nữ ấy ở đó, lâu lâu ghé mua ít tờ vé số. Chị Hai bây giờ là dì Hai, mái tóc đã bạc phơ dưới mái nón lá cũ, vẫn một tờ Thanh niên hay Tuổi trẻ trên tay. Cái sạp vé số ngày xưa, sau thay bằng bộ bàn ghế xếp cơ động và tới bây giờ là hai chiếc ghế nhựa nhỏ trở ngược đầu, khi là bàn lúc là ghế cùng với những sấp vé số chuyển tới mọi người, mỗi ngày như mọi ngày. Trên con đường trục, dì Hai ngồi đó đã sang năm thứ ba mươi tư. Chợt giật mình, bấy nhiêu năm ấy của dì Hai vé số, có thể kêu là hết một đời người được chưa nhỉ? 

Cứ nhớ mãi câu nói ấy của dì Hai: "Còn có sức khỏe, còn làm được gì làm"...

***

Sớm mai trước giờ làm, tự nhiên thèm con rắn nhỏ, ghé chị hỏi cặp 132, 32. Đông khách, không ngẩng lên chị nói chiều về ghé đi cậu Hai.
Đọc thêm: Chuyện người vé số (2).