Lan man câu chữ.

Nhớ ngày trước có anh bạn đồng nghiệp, đi tàu biển nước ngoài, trên đường về nước, làm việc hết ca chỉ nằm nghĩ câu chữ để đặt tên cho hàng hóa, né xa câu chữ trong biểu thuế, làm sao quan thuế đánh thấp nhất.
Mua mấy cuộn vải hồ cứng, thứ để làm cổ côn cho áo sơ mi, anh bạn cười cười, thì kêu nó là "lưới chống muỗi", hàng phục vụ đời sống, người ta đánh thuế hẻo lắm. Mua mấy ru lô để sử dụng in ấn gì đó, hàng đặt mắc tiền, nghĩ một ngày trời ổng reo lên "vải xi mi li may nệm". Vậy mà luôn đi trước mấy ông quan thuế.  Thuế mỏng mỏng ăn dày dày. Ôi là câu chữ, nhiều khi lợi hại biết bao.

Bây giờ. Đi họp á, việc gì, chuyện gì, ở đâu chăm chú nghe cũng chỉ hiểu đại khái. Họp hành phường khóm với người dân dã,  được kêu là bà con rồi, vậy mà không phải câu chữ giản đơn củ khoai bông lúa, lại toàn những từ ngữ đẳng cấp lơ mơ, phó thường dân Nam bộ tan họp về tới nhà còn lùng bùng cái lỗ nhĩ.
Ngại nghe câu chữ, nhiều nhà bị kêu đi họp phường khóm cứ osin mà cử. Họp về thấy osin cười cười, nói hổng hiểu họ nói chi hết, cũng hổng ai hỏi chi tới mình, vậy là ổn.

Thường thấy ở các cuộc họp. Ai đó cũng đều có cách nói năng thuộc kiểu người năng nói, kính thưa một là, bá cáo hai là, ba là và điều thứ tư là... Hội họp được chút không gian nhè nhẹ, một hồi bỗng nghe cao giọng, rằng là, thì là, mà là... tình hình năm nay chúng ta thực hiện cái "tám bốn" rất đáng phấn khởi, riêng cái "năm bảy" làm chúng ta hơi lúng túng lúc ban đầu nhưng với quyết tâm... Ây dà câu chữ, hổng hiểu, một khi nó là bài vở... mà bài vở từ đâu ra không biết.

Một sáng ghé sạp báo quen gần nhà vẫn mua hàng ngày, thấy sách báo bày túa dưới lề đường, hỏi sao bữa nay lùm xùm lộn xộn thế này? Chị bán báo buồn buồn: Cái kệ báo, bữa qua mới sáng sớm họ dzớt hết của em rồi. Là mấy ông áo vàng xây dựng, thanh tra phường khóm nào hổng biết. Hồi ghi biên bản họ nói em bị vi phạm cái "ba tám bốn hai" là cái chi hông biết nữa, bác chỉ giùm. He he... cái đó tôi cũng chịu, chắc là vi phạm chi chi cái lòng lề đường đó cô ơi, cô đánh liền ba tám bốn hai thử coi, coi con gì đó, như là ông địa với con ốc đó, đánh liền đi, chiều trúng chắc.

Lãnh vực nào cũng có những con chữ, đầu tiên nghe lạ, hơi khó hiểu một tý, sau rồi thành quen. Một bữa ngồi nhậu, vui chuyện ông bạn một công ty  nhà nước nói  tổ chức đẻ ra từ luân chuyển, dôi dư, chuẩn hóa... nên không ưa, không cạ cứ thế mà luân, mà chuẩn. Anh bạn khác đang dạy học nói nghề đào tạo ngày trước có từ tại chức, chuyên tu... bây giờ nếu có bỏ lại nghĩ từ khác liên thông, đào tạo chuyên sâu... nên mấy người lớn tuổi cơ cấu cứ tha hồ mà học, trung cấp liên lên đại học rồi liên thạc sĩ mấy hồi.

Một lần dự một đám cưới, đại diện cho nhà trai, một người trịnh trọng trong bộ đồ vét, chau chuốt trong từng câu chữ phát biểu với hội hôn. Lúc đầu nghe được được nhưng khi bắt đầu có triệu chứng nói dài, nhóm nhỏ ngồi dưới vỗ tay đưa tiễn mấy lần mời ông xuống để còn nâng ly, ổng lại tưởng vỗ tay khen nói hay nên cứ nói. Tới hồi dặn dò con cháu phải lấy "kết đoàn làm nền tảng hạnh phúc" thì hết bài, cả làng cười to  Rồi, chắc chuyên đi dự khai trương, hội nghị đây đó, thuộc bài, quen miệng, ổng kết lời phát biểu: Cuối cùng, xin mời các vị nâng ly, chúc cho hội nghị thành công tốt đẹp.

Hội hôn cười rần rần, vỗ tay rào rào, cụng li rốp rốp.