Một thoáng Bình Định.

Quy Nhơn là một thành phố biển sạch đẹp và trẻ trung của đất Bình Định, xưa nay được nhắc đến luôn gắn với những di tích của nền văn hóa Chăm pa cổ và lịch sử anh em nhà Tây Sơn Nguyễn Huệ.

Quy Nhơn tựa lưng vào núi nhìn ra biển Đông. Một bên là đầm Thị Nại, một hồ nước lợ mênh mông là nơi sản sinh và nuôi dưỡng biết bao nhiêu các sinh vật hải sản có giá trị của cả môi trường nước ngọt, nước biển và nước lợ. Phải kể đến cá Chình bông, cá Bống tượng hay Hào biển là những hải sản quí giá của nơi đây.
Đầm Thị Nại là một vị trí chiến lược, nơi liên tục xảy ra những trận chiến trong việc giành quyền cai trị ở miền đất này suốt mấy trăm năm giữa vua Chiêm Thành với các triều đại Lý Trần Lê nước Việt thuở trước.
Thị Nại còn có hải cảng biển và là nơi rất yên bình cho ghe tàu trú bão. Ở đây có cây cầu vượt biển dài nhất mới xây xong ít lâu nay bắt ngang qua đầm, nối thành phố với bán đảo Phương Mai, một khu kinh tế mới hình thành.

Tháp Bánh Ít.

Đi trên quốc lộ 1A hướng vô Nam trước khi tới Quy Nhơn, ta sẽ nhìn thấy một ngôi tháp Chăm đứng vươn cao trên nền xanh mát của đồng lúa, người ta kêu tên là tháp Bánh Ít. Qua khỏi cầu Sông Kôn, ghé vô thăm ngôi tháp Chăm này cho biết rồi trở ra ngã ba Phú Tài, xuôi Nam trên quốc lộ 1A chừng vài cây số thuộc địa phận Vĩnh Thạnh Tuy Phước. Ở đây là nơi có món nem Chợ Huyện khá nổi tiếng. Người xứ này có lời nhắn nhủ:
"Ai về Tuy Phước ăn nem,
Ghé qua Hưng Thạnh mà xem Tháp Chàm".
Tháp đôi Hưng Thạnh bây giờ nằm trong nội ô thành phố Quy Nhơn, còn nem Chợ Huyện hồi nào giờ vẫn nức tiếng như thế, rộng cửa chào khách đường xa hay dành làm quà cho người thân du khách.

Người ta chọn thứ thịt heo nạc không lớn, thiệt tươi ngon để làm nem. Thịt trộn lẫn với tiêu, tỏi và ớt rồi mang quết. Nem có được vị ngon, dai ngọt là do công người quết. Một lượt lá ổi trong lá chuối ngoài, ta có thể ăn sống hay mang chiên lên, ăn với bánh tráng và rau sống.
Nước chấm nem được pha từ nước mắm ngon với tỏi ớt và thêm vào đậu phộng rang giã nhỏ. Nâng niu miếng nem dai ngọt thơm mùi Chợ Huyện, chung rượu một bên, thứ rượu quê Bàu Đá của đất này thơm nồng, nặng đô và mau say cùng đôi người bạn, biết thấm thía câu ca dao: Tay cầm bầu rượu nắm nem, mải vui quên hết lời em dặn dò.
Ai có đi qua đất Bình Định, nhớ ghé ăn nem rồi biết.

Dạo chơi trong công viên bờ biển một thoáng cho biết rồi chạy hóng gió trên con đường ven biển thơ mộng. Chiều xuống tới, cho xe chạy ven theo bờ biển đường đi Sông Cầu, vùng giáp với tỉnh Phú Yên, sẽ gặp ở đây rất nhiều bờ bãi, gành đá sỏi hoang sơ với những cái tên nghe thật riêng, thật hấp dẫn. Có thể cắm trại ở đây, câu cá, vui chơi đôi lứa hay tập thể.

Bãi Dại

Chỉ là dong chơi ta sẽ ghé Bãi Dại, ngồi hóng gió trên bãi biển vắng đầy sỏi đá đủ kích cỡ, nghe sóng biển ầm ào chuyện trò cùng gành đá và thả hồn theo những chiếc thuyền câu đang chong đèn xa xa ngoài vịnh Quy Nhơn.
Gà nướng Bãi Dại, món gà xé ở đó rất ngon. Ngồi xếp bằng trong căn chòi lá ven bờ biển, có những người bạn quý để đàm đạo, thấy đời tươi sao mà tươi.

Bún Rạm

Từ Quy Nhơn ta có thể đi thăm thú những chùa chiền, những tháp Chăm rải rácđây đó hay khu thành Đồ bàn, những di tích còn lại của nền văn hóa Chăm pa cổ xưa. Ta ghé thăm mộ Hàn Mặc Tử, trại phong Quy Hòa ở gần đó hay đi xa hơn thăm bảo tàng Quang Trung, thăm Hầm Hô, một khu du lịch thơ mộng cũng là nơi tập luyện của nghĩa quân Tây Sơn xưa...Và sáng ra trước khi đi chơi, ta sẽ nhớ ghé đâu đó, ăn thử món bún Rạm ở nơi này, dễ thương và lạ miệng.

Bình Định còn là đất của thơ phú hò vè, là cái nôi của tuồng cổ và đất võ cổ truyền:

Ai về Bình Định mà coi, 

Con gái Bình Định cầm roi đi quyền.