Người làm công không lương.

Mà làm tối ngày ấy chớ, với những công việc không có tên tuổi ở một quán cà phê nọ.
Làm công không lương không phải tại người ta chậm trả do tình hình kinh tế khó khăn chung, do cơ chế hổng phải do quản lý yếu kém, như ở thời này mấy người ta thường dùng những từ ngữ mỹ miều cho lạ tai thảo dân. Ở đây người làm công mần hổng có lương luôn. Được cái cơm nuôi ngày ba bữa và được uống cà phê miễn phí.

Người làm công ham việc, chịu leo cao vác nặng. Quán xá có việc gì nhìn ra trước mắt là mần. Từ điện nước tới cảnh quan, từ thay bóng đèn, lau chùi nhà vệ sinh tới cắt cỏ tỉa cây, luôn tay.

Ít lâu nay bà chủ quán có việc vắng nhà dài ngày, công việc quán xá chuyển qua tay người làm công.

Dịp này khách vắng, ở đâu cũng vắng, lo thiếu sở hụi lương lậu cho mấy nhỏ trong quán, người làm công phải xông vô cùng mần với mấy nhỏ. Hàng ngày phải chăm lo quán xá, chăm vườn cây hồ cá cảnh rồi chạy bàn, ngồi két tính tiền, coi xe cho khách tới nhà vệ sinh, rửa ly chén chơi luôn.
Có những bữa chú bảo vệ ở nhà có việc, "giã"  phải nhảy xuống làm thay cho chú, ghi phiếu rồi mang cái láp tốp ra ngồi coi xe nguyên ngày. Một bữa mấy nhỏ kia nghỉ ráo, xin về dưới quê rồi không lên đúng hẹn, hỏi bảo vệ có biết làm sinh tố không, cà phê thì dễ rồi? Biết chớ, ngày trước cháu làm pha chế rồi chớ. Thế là có hai chú cháu chơi luôn. Hết một ngày, mọi việc tốt lành.

Bữa kia nổi hứng rủ thằng cháu bảo vệ mần thêm cái hồ cá, tính kêu mấy bạn Tư Xấu, Năm Giáo, Giang còi đi câu mấy con cá Chim trắng nước ngọt về thả chơi. Nhìn mớ kiếng tha về thằng cháu hỏi:
- Nhà có tới ba hồ cá chú làm chi nữa, hai chú cháu mình, sao làm nổi?
- Thích thì làm chơi, thanh niên phụ vác kiếng vô đây, ta kêu gì làm nấy nghe.

Già ưa nặng

Hết một buổi chiều tới tối mới dựng nên cái hồ cá. Thằng nhỏ ngắm cái hồ cá dài tới hai mét tư, khoái chí tâm phục khẩu phục.
Đưa máy cho thằng cháu, bây giờ chú làm tuồng cho thằng cháu chụp tấm hình chú cháu mần cái hồ cá đặng viết bài chơi nghe.
Buổi tối xong việc ăn cơm trễ thằng cháu than:
- Chú cứng tuổi, lại nhỏ con mà toàn ưa việc nặng, phụ mang mấy tấm kiếng chiều giờ muốn quẹo cái lưng thanh niên này rồi.
- Ke ke... đúng là già mà chơi dại thiệt, lựa mấy trò nặng không, ta cũng muốn xụm lưng rồi đây. Nhưng thằng cháu nhớ là làm cái gì khó phải có mưu, trẻ cậy sức già cậy mưu chớ. Thợ thuyền là mình, rồi cũng xong việc phải không nào.
- Thấy chú làm tối ngày.
- Làm trước cho tụi bay thấy mai mốt làm theo. Phải cho quán xá sạch sẽ, bà chủ đi vắng dặn rồi, không lo nhiều tới doanh thu, mình làm nghề dịch vụ, phục vụ cho khách hàng. Không làm thôi chớ đã mở ra quán xá là phải lo cho đâu đó, sạch sẽ, vui vẻ, vừa mắt vừa lòng người ta.

Thuở chụp hình dạo.

Chán làm công cho người ta nhà nước lớn, nghỉ ngơi thảo dân thích làm gì thì làm. Để giờ với bè bạn, lâu lâu rủ nhau đi chơi xa, hoặc ở nhà thì trưa chiều loanh quanh đâu đó, nhậu trận nói dóc cười nghiêng ngả tới mềm người rồi về ngủ khỏe.

Hồi nào giờ ham việc, đụng chi cũng mần, riết quen. Nhớ có một thời cực muốn chết. Ai cũng đói cũng cực, không bò ra kiếm được việc gì mần là đói cả nhà. Làm hồ cá kiểng cho người ta có, nuôi ép cá kiểng mang bán có, rồi mở tiệm góc ngã tư sửa xe máy cho người ta cũng có. Sau này nuôi chim nuôi gà đá cho biết rồi bán chơi. Còn có một dịp xách máy hình chụp dạo  ngoài công viên kiếm tiền nữa chớ.

Tối tối oải chè đậu, bỗng sực nghĩ ra ít lâu nay cày hơi nhiều, cày không lương cho người ta. Lại nghĩ, mình coi quán xá, là làm công cho cảnh sát trưởng ở nhà, cũng giống người ta về nhà đuổi gà cho vợ.

Xuất cà phê sáng.

Thêm chuyện, biết người làm công ghiền cà phê, sáng ra ngủ dậy phải có ly đầu giường. Đi đâu xa không có cà phê trúng gu là cảnh sát trưởng phải bọc cà phê mang theo bên mình, đặng sớm mai có pha cho người làm công uống, ngày nóng nực ngày lạnh căm sáng ra cũng phải có ly cà phê đá cho người, oai hơn cóc, nghĩ vậy vậy nên làm công không lương thôi cũng đặng.