Rồi em sẽ nhớ đến nao lòng.

Lúa vàng ở khắp nơi. Một màu vàng dịu dàng của mùa lúa chín trải dài cả mấy chục cây số. Rời quốc lộ 1 quẹo vô tỉnh lộ, bắt đầu từ khúc cua ngã ba Bốn tổng về tới tận nhà là đồng lúa, lúa chin vàng dưới nền màu xanh của xóm ấp, cơ man nào là lúa.
Bên đường, một đầm sen lạc giữa đồng lúa vàng, những bông sen muộn và gương sen lô nhô lẫn với lá xanh phủ kín mặt đầm. Loáng thoáng lẫn trong đám lá hoa sen là bầy vịt nhà ai đang tắm mát trong đầm. Lâu lâu xe chạy qua một cây cầu, một con kinh ngang. Từ trên cầu nhìn xuống thấy dòng kinh đào thẳng tắp, nhỏ dần và dài miên man mang nước chảy mãi về đâu.

Bữa nay em về quê thăm mẹ. Đã lâu rồi em mới lại được đi giữa cánh đồng quê mình, được trở về thực tại cùng một màu vàng của lúa chín, mênh mông hương vị mùa màng, một hình ảnh dù bao nhiêu năm xa em vẫn thường nhớ.
Nghe dượng Ba chỉ, về dưới má bây giờ là khỏi đi theo đường cũ về Ô Môn nữa nha. Năm nay có con lộ mới, đường về gần hơn một chút, dễ đi hơn một chút. Qua khỏi cầu Cần Thơ cứ chạy thẳng, hồi tới ngã ba Bốn Tổng, quẹo ngã ba ấy là gặp con lộ mới làm xong. Lộ mới đường lớn ngon lành, mấy cây cầu cũng mới, cũng lớn luôn. Xe cứ tới miết qua hết ba con kinh ngang, đếm đủ ba cây cầu là về tới cổng nhà má rồi đó. Nhớ nghe, xuống tới ngã ba Bốn tổng một ngàn là quẹo mặt liền nghe. Ai đó trên xe cười cười hỏi nhỏ, có cái ngã ba "Bốn tổng một ngàn", ở miền Tây quê mình có những địa danh nghe ngồ ngộ ha?

Mẹ đó, vẫn thói quen sáng sáng ở trong khu vườn nhà, nón lá và tấm lưng đã còng, hết loanh quanh bên mộ cha lại chăm chút mấy cây ăn trái, nhổ ít cỏ dại.
“Mấy đứa đã dzìa tới nơi rồi sao?” Ôi! Nụ cười của mẹ, dịu dàng trong miếng trầu cay. Em được ôm lấy mẹ già trong vòng tay của mình, nhẹ bỗng. Em được thấy khóe mắt mẹ cũng đang cười, bề bộn những nếp nhăn… Con đã về bên mẹ đây, về để cùng anh chị em mừng thọ với mẹ nè.
“Bây đã ăn cơm chưa đó? Để má nói con Năm nó đi nấu”. Mẹ hỏi rồi tới bên bộ ván ngựa, vói lấy cơi trầu và cây quạt, mẹ quạt cho em như thuở còn thơ bé, gió có hương cốt trầu của mẹ.

Ở trước nhà vẫn là hàng rào bông trang ngăn cách khoảnh sân rộng với con lộ nhỏ ven kinh, bữa nay bông trang cũng nở vàng rưc đón em về. Còn phía ngoài kia là con kinh đào chạy dọc theo xóm ấp, hay nói đúng hơn là xóm ấp mọc lên dần, chạy dọc hai bên bờ của dòng kinh từ thuở sơ khai. Dòng nước mỗi lên xuống mỗi ngày ấy mang nước về cho đồng lúa quê em, miệt mài năm này qua năm khác. Dòng kinh ấy cũng bao năm tháng là đường đi lối về quen thuộc cho ghe thuyền lớn nhỏ của thảo dân sinh sống ở những xóm ấp ven kinh từ bao đời nay. Ghe chở các mẹ đi chợ, chở con nít đi học, ghe chở hàng hóa chở lúa… lao xao trên những dòng kinh.
Có tiếng ồn ào vọng tới từ phía bên kia bờ kinh, là một nhà hàng xóm đang có đám. Cái cổng chào đường lên xuống mé sông được kết bông vải lụa màu nổi bật từ xa báo hiệu cho người ta biết nhà có đám, là đám cưới. Ở bên ấy thanh niên nam nữ họ đang uống rượu, nói cười và ca hát, vui quá. Đám cưới quê, có ai đó tay vẫy chào mời gọi, nếp người quê mình thật dễ thương, lạ mà như quen, xa mà như gần, bao nhiêu là nhớ.

Anh Tám nói năm rồi mẹ bịnh nên năm nay yếu đi nhiều. Mẹ ở nhà hồi nào giờ vẫn siêng ra vườn mỗi ngày, dọn cỏ hoặc làm chút gì đó, vừa là nhớ vườn vừa là hoạt động tay chân cũng tốt cho người già.
Lúa nhà mình cũng sắp tới ngày gặt. Năm nay giá lúa không cao, trừ hết chi phí chắc còn được chừng hai triệu đồng một công. Nhà nào ít ruộng, có năm bảy công năm nay là đói. Còn những nhà ít hơn hay không có ruộng thì đi làm mướn, làm cỏ, gặt thuê, con cái thì cho lên Cần Thơ hay xa hơn như Bình Dương làm công nhân khu công nghiệp. Xóm ấp bây giờ thanh niên cũng vắng vẻ, đi đâu xa hết, tết nhất giỗ quải mới trở về.
Hổm rày mưa hoài. Mưa nặng hạt làm cây lúa ướt trĩu nặng. Lúa ướt gặt về không có nắng phơi, thương lái mua lúa ướt lại ép giá như mọi năm thôi. Điệp khúc nhà nông năm nào cũng vậy. Người nông dân quê em cực suốt cuộc đời trên ruộng lúa chỉ mong trời đất thuận hòa chớ biết trông nhờ được ai.

Ít bữa rồi em sẽ lại đi, sẽ phải trở lại công việc và cuộc sống của mình ở một thành phố cách xa mẹ nửa vòng trái đất.
Rồi em sẽ nhớ đến nao lòng dòng nước chảy ngang nhà, thuở tấm bé những trưa hè trông mẹ đi chợ về trên con kinh mùa này lục bình ở đâu về nhiều thế.
Rồi em sẽ rất nhớ ở góc nhà có tấm ván ngựa, có cây quạt và cơi trầu của mẹ, nhớ đôi bàn tay run run, mẹ ngồi đó nghiền nhỏ lá trầu trong cối, để thèm bàn tay mẹ quạt cho một miếng. Nhớ dáng mẹ lui cui trong vườn, rồi lại thèm được mẹ hỏi bây ăn cơm chưa và để được chăm lại mẹ, dù chỉ một chút gì.
Rồi em sẽ nhớ, khi quê nhà mình đang vào mùa gặt, khắp nơi một màu lúa vàng, sợ mùa này lại mưa nhiều và nỗi lo mọi người ở nhà phải bán lúa ướt.
Có ai đó hỏi tại sao những người mình thân thương mà cứ phải sống cách xa nhau như thế. Có ai nhắc tiếng cu gáy ở đâu đó, như là ở mấy bụi chuối sứ phía bên kia bờ kinh ấy. Tiếng cu gáy chiều cúc cù cu cu buồn, nghe buồn thiệt.