Thăm bạn.

Bữa ấy bạn bè Cần Thơ kêu cuối tuần về dưới này dự đám hỷ, tuần này có tới hai đám lận. Đã tới lúc đám con cái tụi nó trưởng thành hết lượt rồi. Điện thoại lên xuống rủ rê, sẽ còn đi chơi đây đó vui nữa, về đi, ráng về đi, lâu quá lâu rồi không thấy cái mặt.
Đã huốt một lần tháng rồi vì hẹn hò nhau về chơi, cuối tuần lại gặp chuyện Hà Nội vào tổ chức học hành nghiệp vụ vớ vẩn ở sở làm, kì này cha con quyết đi cho được.

Buổi trưa dự đám xong, bỏ lại Hoàng tử bia cho đám bạn bè cũ tiếp tục quần thảo dạo quanh mấy nhà hàng bên cù lao Cái Khế, mấy bác cháu tách bầy, lấy xe, cướp tài rủ nhau về miền sông nước, thăm trại Ba ba giống của gia đình Hải "Ba Phi" ở Trường Long A. Chú Hải lúc trước cũng là sĩ quan máy tàu biển một thời đi chung., tính tình thích bông lơn, hài hước, ưa giỡn đùa, dóc chuyện cho vui cửa nhà nên có cái tên bác Ba Phi.

Mấy nhỏ đi ra đường có người lớn hướng dẫn là học hỏi được nhiều điều bổ ích không có trong sách vở. Một chiều thú vị với ghe xuồng, sông nước, vườn cây trái chín và câu chuyện dòng kinh xáng, rồi được chơi chung với những đứa trẻ quê hiền lành, ngoan ngoãn, thân thiện và dễ thương hết sức.

Trại Ba ba là một khu vực mấy ao hồ rộng lớn cho Ba ba lớn, kế bên là những hồ xi măng cho ba ba nhỏ và chuồng ấp trứng, tất cả nằm trong vườn nhà.
Những chú Ba ba nhỏ xíu chỉ bằng đồng xu đang nằm phơi nắng ngang ngửa trên những tàu lá dừa quăng trong hồ làm giá thể. Đám Ba ba nhỏ nằm đè lên nhau, ngọ nguậy leo lên lưng lên cổ nhau giỡn đùa rồi cùng té nhào xuống nước. Đám khác tò mò đưa qua lại cái cổ nho nhỏ, giương đôi mắt cũng nhỏ xíu xiu nhìn ngó nghiêng người lạ rồi lủi nhanh xuống nước. Tắm mát chút chíu chúng lại cùng nhau rào rào bò lên xuống tàu lá dừa đến là vui.
Những chú ba ba ấy được chừng một hai tuần tuổi. Những ngày khởi đầu của chúng từ những quả trứng nhỏ màu trắng hàng đêm Ba ba mẹ bò lên bờ đẻ.
Ở góc mỗi hồ nước có một bãi nhỏ chứa cát sông được che chắn nắng mưa, là nơi Ba ba mẹ bò lên đó đẻ trứng. Đêm đêm tĩnh lặng, Ba ba lên bờ, chậm chạp tìm tới nơi quen thuộc bươi cát lên, đẻ ra rất nhiều trứng rồi lấp lại. Sáng ra người ta thu số trứng ấy chọn lựa rồi mang vô phòng ấp. Trứng được xếp lớp dưới nền cát một cách đều đặn rồi phủ lên trên một lớp cát chừng gang tay. Nằm trong cát với nhiệt độ ổn định trong phòng ấp và duy trì độ ẩm thích hợp, chừng sáu chục ngày Ba ba con nở, tự chui ra khỏi cát, bò vòng vòng rồi rớt xuống một cái chậu nhỏ đặt ở góc nhà. Người ta chỉ việc lượm những chú nhỏ xinh xinh ấy bỏ vô thau nước, bắt đầu một sự sống.
Trong hồ lớn, những chú Ba ba lớn hơn loay hoay trên những khúc cây nổi trên mặt nước, loài ba ba rất thích phơi mình trên nắng. Những chú nuôi lấy thịt chừng một năm tuổi đạt trên nửa kí lô, còn những Ba ba sinh sản phải nuôi lâu hơn.

Đám nhỏ đi tham quan một vòng về đã có một rổ trứng Ba ba mới luộc, đó là những trứng không mang ấp được loại ra.
Trứng của loài bò sát này, Ba ba hay trứng rùa ngộ lắm nghe, có luộc cách gì tròng trắng không khi nào đông được, còn tròng đỏ ăn bùi và ngậy, ngon hết sức, ăn hoài không biết chán.
Bên gốc cây Mận hiên nhà, một bàn nhậu giản đơn Ba ba xé phay, là thịt Ba ba xé trộn với bắp chuối chấm muối ớt hột. Tô cháo ba ba đậu xanh mới ngọt ngào làm sao.
***
Chuyến biển năm ấy tàu chở hàng tới cảng Bangkok, con tàu Sông Hậu đã làm xong hàng xuất chạy ra ngoài neo chờ lấy hàng về. Được mấy ngày nghỉ ngơi, Ba Phi cùng máy trưởng thuê một chiếc xe con đi Pataya kiếm chỗ chơi. Bác tài vui chuyện, giới thiệu trên đường đi có những trang trại cũa nông dân Thái, nơi là vườn quýt sản xuất theo công nghệ Ixraen, nơi là trại nuôi Ba ba lấy giống từ Đài Loan...
Ba Phi chợt nghĩ, Pataya đã đi chơi rồi, hay là bác tài dẫn vô thăm mấy trang trại sản xuất ấy, coi nông dân Thái người ta mần ăn sao, có lý à.

Bỏ ngang chuyến đi chơi Pataya lần ấy, rẽ vô một làng nhỏ ngang đường, một trang trại nuôi Ba ba bề thế, mê ly. Ba Phi là lẫm, mê mẩn nhìn những chú Ba ba nhỏ xinh giương đôi mắt nhỏ xíu ngó nghiêng người lạ.
Người chủ trại tiếp đón mấy thủy thủ Việt nhiệt tình hữu nghị. Ra về ông vui vẻ tặng Ba Phi cuốn sách kỹ thuật nuôi in bằng tiếng Thái. Ba Phi mang về cất trên giá sách của mình, anh nghĩ biết đâu nào, có một ngày nào anh sẽ cần đến nó.

Đúng là đi một ngày đàng học được một sàng khôn. Nhiều năm sau, chia tay biển lên bờ, Ba Phi mang cuốn sách nhờ người ta dịch. Đi tìm con giống, mầy mò, rồi nghề dạy nghề, Ba Phi cũng không ngờ mười mấy năm sau, anh lại có thêm một cái nghề cho mình, nghề sản xuất và cung cấp Ba ba giống. Và bây giờ bè bạn thân mật kêu anh thêm cái tên Hải "Ba ba" chớ không chỉ Hải  "Ba Phi" như ngày xưa nữa.